Uncategorized

Աշխարհում կա ջրի ռեսուրսների համաշխարհային օր որը նշվում է մարտի 22֊ին։կոչված է՝ հասարակության ուշադրությունը հրավիրելու ջրային օբյեկտների վիճակի ու խնդիրների վրա՝ կապված դրանց վերականգնման ու պահպանության հետ, անհրաժեշտ քայլեր ձեռնարկելու բնակչությանը խմելու ջրով ապահովելու հարցում։

• Մոլորակի բնակչության 40%-ն ընդգրկող 80-90 երկիր արդեն սակավաջուր են դարձել ու տառապում են խմելու ջրի պակասից։ Ըստ որում՝ բազմաթիվ երկրներ որպես խմելու ջուր են օգտագործում իրենց տարածքներով անցնող գետերի ջրերը։
• Ներկայումս ընդհանուր առմամբ աշխարհում ջրի սակավությունից տառապում է ավելի քան 1 միլիարդ մարդ, իսկ 2,5 միլիարդն ապրում է առանց որակյալ խմելու ջրի։
• Ըստ գիտնականների, եթե արդյունավետ միջոցներ չձեռնարկվեն, ապա III հազարամյակում Երկրագնդի միլիարդավոր բնակիչներ աղբյուրի մաքուր ջրի համն այդպես էլ չեն տեսնի։
• Աշխարհի բնակչության 1/3-ը ունի ջրի անբավարարության խնդիր։
• 900 միլիոն մարդ օգտագործում է անմշակ, վատորակ ջուր։
• Միայն 40 տարում (1960-2000) ջրի համաշխարհային ծախսը կրկնապատկվել է։
• Ամեն տարի մինչև հինգ տարեկան առնվազն 1,8 միլիոն երեխա մահանում է անորակ ջրից առաջացած հիվանդություններից, այսինքն՝ մեկ երեխա յուրաքանչյուր 20 վայրկյանում։
• 2006 թվականին 1.1 մլդ մարդ զրկված էր անվտանգ խմելու ջուր ունենալու հնարավորությունից։
• 1991-ից 2000-ին երաշտից մահացել է 280000 մարդ։
• Աշխարհում գրեթե 2.6 մլդ մարդ, որոնք զրկված են անհրաժեշտ սանիտարահիգիենիկ պայմաններ ունենալու հնարավորությունից, ճնշող մեծամասնությամբ Հարավային Ասիայից է։
• 1991 թվականից 2000 թվականին 665000 մարդ մահացել է 2557 տարերային աղետներից, որոնց 90%-ը կապված է ջրի հետ, ընդ որում զոհերի 97%-ը զարգացող երկրներից են։
• Ջրի անբավարարությամբ տառապող երկրներում ապրող մարդկանց թիվը 2006-ին 700 միլիոն էր, ըստ կանխատեսումների 2025-ին կդառանա 3 մլրդ։

Աշխարհի տարբեր շրջաններում ջրի հանդեպ վերաբերմունքը և նրա օգտագործման ձևերը տարբերվում են և կախված են մշակութային ավանդույթներից, տեղական սովորույթներից և հասարակական արժեքներից։ Ջուրը դարձել է սպառողական ապռանք, որը շատ հաճախ մարդիկ անտեսում են։ Ամեն տարի մարտի 22֊ին ՄԱԿ֊ի հաստատություններից մեկը նշանակվում է համակարգող ամբողջ աշխարհում Ջրի համաշխարհային օրվա շրջանակներում միջոցառումներ անցկացնելու համար։ Ջրային ռեսուրսների բազմակողմանիությունը ներկայացնելու նպատակով ամեն տարի ջրի օրվան նվիրված միջոցառումներն անցկացվում են նոր թեմաներով։

• 1994 — «Մեր ջրային ռեսուրսների նկատմամբ խնամքը յուրաքանչյուրիս գործն է»
• 1995 — «Ջուրը և կանայք»
• 1996 — «Ջուր պապակ քաղաքների համար»
• 1997 — «Բավարա՞ր է արդյոք ջրի քանակը երկրի վրա?»
• 1998 — «Գրունտային ջրերը ՝ որպես անտեսանելի ռեսուրս»
• 1999 — «Յուրաքանչյուրը ապրում է հոսանքին հակառակ»
• 2000 — «Ջրային ռեսուրսներ XXI դարի համար»
• 2001 — «Ջրային ռեսուրսներ առողջությոն համար»
• 2002 — «Ջրային ռեսուրսներ զարգացման համար»
• 2003 — «Ջրային ռեսուրսներ ապագայի համար»
• 2004 — «Ջրային ռեսուրսները և բնական աղետները»
• 2005 — «Ջրային ռեսուրսներ կյանքի համար»
• 2006 — «Ջրային ռեսուրսները և մշակույթը»
• 2007 — «Ջրի անբավարարության խնդրի լուծումը»
• 2008 — «Ջրային ռեսուրսները և սանիտարիան»
• 2009 — «Ընդհանուր ջրային ռեսուրսները ընդհանուր հնարավորություններ են»
• 2010 — «Մաքուր ջուրը աշխարհի առողջության համար»
• 2011 — «Ջուրը քաղաքների համար»
• 2012 — «Ջուրը և սննդային անվտանգությունը»
• 2013 — «Ջրային համագործակցություն»
• 2014 — «Ջուրը և էներգիան»
• 2015 — «Ջուրը և կայուն զարգացումը»^[6]
• 2021 — «Արժևորելով ջուրը»

Ես կանցնեի արտերու եզեքեն: Բովանդակ դաշտին եզերքը ցրված էին այր ու կին հնձվորներու բազմությունը, որոնք կհնձեին անդադար:  Ամեն ճամբաներուն նույնպես որայաբարձ ջորիներու, էշերու  շարաններ կհայտնվեին: Անոնք կուգային, կհասնեին, կմիանային իմինիս, երկայն-երկայն կարավան մը կկազմեր,  ու որան կրող տղոց  մեծ խմբով  կենդանիներուն պարանոցներեն կախ  զանգակներուն բազմաձայն հնչյուններով  ու երգերով մենք հաղթականորեն կիջնայինք գյուղ, կալերը: Սայլերով փոխադրությունը անհնարին է, որովհետև ոչտափարակ, լեռնոտ էր մեր երկիրը, զառիվար ու զառիվեր ճամբաներով:
Որա – քաղված հացահատիկի կապոց, որ պատրաստ է կալ տանելու

ես անցնում էի արտերի եզրերով։Ամբողջ դաշտի եզրերով ցրված էին այր ու կին հնձվորների բազմությունը, որոնք կհնձեին անդադար։ Ամեն ճամբարում նույնպես որաբարձ ջորիների, էշերի շարաներ կհյտնվեին։ նրանք կգաին, կհասնեին մյանայն մեզ երկար֊երկար քարավաներ կկազմեին ու կապոց կրող տղաների մեծ խմբով կենդանիների պարանոցներին կախած զանգակներով բազմաձայն հնչյուներով ու երգերով մենք հաղթանակորեն կիջնեինք գյուղ կալերե։Սայլերով փոխադրությունը անհնարին էր։

• 

Ասորեստանի թագուհի Շամշիադադ 5֊ի կինը ամուսնու մահից հետո մանկահասակ որդու ադադնիրարի 3 թագավորի խնամակալուհին էր (810-806 թթ.)։ Շամիրամի մասին առասպելներ ու ավանդություններ են հանդիպում նաև հին աշխարհի այլ ժողովուրդների մոտ։

կենսագրություն

Հնում բազմաթիվ առասպելներ ու ավանդություններ են հյուսվել Շամիրամի անվան շուրջ։ Հին հունական առասպելներում նա համարվել է սիրո և պտղաբերության աստվածուհի Դերկետոյի դուստրը։ Մորից լքված մանուկ Շամիրամին իբր խնամել են աղավնիները։ Չափահաս դառնալով՝ ամուսնացել է նախ Նինոս թագավորի պալատական խորհրդական և Ասորիքի կուսակալ Օննեսի, իսկ նրա մահից հետո՝ Նինոսի հետ։ Վերջինիս մահից հետո դարձել է մանկահասակ որդու՝ Նինուասի խնամակալուհին, պատերազմներ վարել Աֆրիկայի և Ասիայի մի շարք երկրներում։ Ավանդությունները Շամիրամին են վերագրում մի շարք հնագույն կառույցներ (քաղաքներ, ջրանցքներ, պարտեզներ, այդ թվում՝ Բաբելոնի «կախովի այգիները»)։ Շամիրամը իբր վարել է տարփատենչ և զեխ կյանք, վատնել արքունի գանձերը, որի համար հալածվելով որդուց՝ ի վերջո փոխվել է աղավնու, համբարձվել երկինք և դարձել աստվածուհի։

Շամիրիամի հայկական գործունեությունը

Ըստ հին հայկական ավանդության, Շամիրամը սիրահարվել է Հայաստանում թագավորող Արա Գեղեցիկին՝ Արամի որդուն։ Մերժում ստանալով՝ վավաշոտ Շամիրամը մեծ ուժերով ներխուժել է Հայաստան, փորձելով բռնությամբ տիրանալ Հայաստանին և Արա Գեղեցիկին ստիպել ամուսնանալ իր հետ, հռչակելով իրեն համայն Ասիայի տիրակալը։ Բայց ցավոք Արա Գեղեցիկը զոհվում է Այրարատյան դաշտում տեղի ունեցած հերոսամարտում։ Նվաճված Հայաստանում Շամիրամը իբր իր անունով հիմնել է ամառանոցային բերդաքաղաք, ջրանցք, ապարանքներ, ծաղկանոցներ, այգիներ։ Սակայն շուտով սպանվել է Նինուաս որդու ձեռքով։

1.Գտի’ր սխալները:

ա. Աշտարակի թեքության մասին մարդիկ հետագայում տարածեցին զանազան հակամետ և թյուր կարծիքներ:

հակամետ֊ներհակ

բ. Հիմա միայն Պարրոտը հասկացավ, որ Արարատին՝ որպես հայության անխախտ սյուն, սրբություններից ամենանվիրականն են համարում:

հայության անխախտ սյունպետքա համաձայնի բացահայտիչ բացահայտալ

գ. Տուշպա քաղաքի՝ բարձրաբերձ պարիսպներով և ամրակուռ դարպասներով միջնաբերդի ամրացումը կապված է իրեն անվան հետ:

Իրեն անվան հետ֊իր անվան հետ

1. Տրված հարանուն բառերով նախադասություններ կազմի՛ր:

ա. լիակատար, լիիրավ

Նա լիակատար հանգիստացավ այդ հյուրանոցում

այդ աղջիկը լիիրավ կարող էր այդ ժառանգությունը ստանալ

բ. տարագրություն, տարեգրություն

ես երկար ժամանակ տարագրության մեջ եմ ապրել

գ. հավակնոտ, հավակնորդ

նա շատ հավակնոտ էր և չէր լսում ոչ մեկի կարծիքը

անդ աղջիկը ինձ շատ հավակնորդ էր թվում

2. Տրված բառակապակցությունների իմաստները բացատրի՛ր:

ա. կաթոլիկ եկեղեցու վանահայր֊ Աբբա

բ. գյուղական խաղաղ կյանքին նվիրված ստեղծագործություն֊ հավերգություն

գ. խակ խաղող֊ ազոխ

դ. կռունկների խումբ֊ խորդերամ

3. Բացատրե’ք տրված դարձվածքների իմաստները։

երկնագույն արյուն֊ ազնվական սերունդ

ծոծրակը քորել֊ մըածել

կոկորդում նստել֊ խանգարել

ձայն բարբառո հանապատի֊ առանց պատասխանի ձայն

4. Դուրս գրի’ր արևմտահայերենին հատուկ հինգ բառ ու քերականական ձև։

Յուր արհեստն ալ սիրո միջնորդությունն էր. այրերուն կին կը գտներ, կիներուն այր կը մատակարեր և զանոնք իրարու հետ ամուսնացնելով՝ յուր աշխատության վարձքը կընդուներ:

զանոնք֊նրանք

այրերուն֊այրերին

կիներուն֊կանանց

իրարու֊իրար

վարձք֊գումար

Урок 1.

1. Люди

Это просто мученье! Приходится поминутно отгонять мальчишек, чтобы они не дразнили мою собаку.

А мне приходится прогонять собак, чтобы они не кидались на мою кошку.

А мне приходится стрелять по кошкам в саду, чтобы они не охотились на птичек.

А мне приходится стрелять птиц, чтобы они не клевали моих черешен.

2. Петух

Еще не светает. Я еще не давал сигнала.

3. Дерево

Видеть далеко кругом — для этого надо высоко вырасти.

4. Воробей

Велика птица — соловей! Нас, воробьев, гораздо больше!

5. Лиса

Все живое делится на три разряда: на врагов, конкурентов и добычу.

6. Ястреб

Что такое жестокость? Борьба за жизнь, господа, всегда законна.

7. Разделение труда

Я буду смотреть, как вы работаете, а вы будете смотреть, как я ем.

8.Властитель

Я вами управляю, чтобы вы мне платили, а вы мне платите, чтобы я вам приказывал.

9. Воробей

Чтобы жаворонок был прав? Исключено. Правда — одна, и она — воробьиная.

10. Диктaтop

Я добился единомыслия. Все должны повиноваться.

11. Сообщение

Жители истреблены и город сожжен с соблюдением полного порядка и дисциплины.

12. Критик

По-моему, змее не следовало бы быть такой длинной.

13. Муха на оконном стекле

Теперь я знаю, где граница бытия.

14. Однодневка

История? Это мне ничего не говорит.

15. Паук в паутине

Ждать — тоже не легкая работа

Урок 2

Профессор философии взял большую жестяную банку, заполнил ее доверху большими осколками камней до пяти сантиметров в диаметре, и спросил у студентов, полная ли банка.

«Конечно, полная», — ответили студенты.

Тогда профессор взял ящик с мелкой галькой, насыпал ее сверху на камни и слегка потряс банку. Галька провалилась в свободное пространство между камнями.

Студенты засмеялись.

После этого профессор взял пакет с песком и высыпал песок в банку. Несомненно, песок тоже просочился в те щели, которые еще остались между камнями и галькой.

— Эта банка, как жизнь человека, — сказал профессор, — сначала мы должны наполнить ее самыми крупными камнями, — это самые важные цели в нашей жизни, без которых мы не можем существовать: любовь, вера, семья, интересная профессия, воспитание детей. Галька — это менее важные цели, но необходимые для комфорта. Например, свой дом, машина, дача. Песок — это наши повседневные заботы. Если мы сначала насыпаем в банку песок, места для камней и гальки уже не останется. Тогда наша жизнь будет состоять только из повседневной суеты, но мы не достигнем самого важного и нужного. Необходимо учиться сосредоточивать наши усилия на важных вещах, без которых жизнь теряет смысл, например, воспитание детей. Иногда мы уделяем много времени зарабатыванию денег, уборке, стирке, готовке, общению с соседями, но при этом у нас не хватает времени на наших детей, это; значит, мы заполняем свою банку песком, забыв о крупных камнях.

Вопросы и задания к притче:

• Перечислить все, в чем может заключаться смысл жизни человека.

• Затем выберите те пункты, в которых вы видите смысл для себя и объясните почему.

______________________________________

Урок 3.

Исключения — РОСТОК, ОТРАСЛЬ, СКАЧОК, ЧЕТА, СОЧЕТАТЬ, УТВАРЬ, РАВНИНА, РОСТОВ

Упражнение 1

а) Пол_жить на полку, удобно распол_житься, предпол_гать ответ, сл_жить книги, распол_гать запасами, предл_гать помощь, кратко изл_жить содержание, прол_жить путь.

б) Город Р_стов, устье зар_сло, морские водор_сли, дети подр_сли, выр_стить в саду, произр_стать в пустыне, богатая р_стительность, выр_щенные лимоны, мир р_стений, переходный возр_ст, зар_сли камыша, сберечь пор_сль, подр_стковый врач, р_стущие на берегу, зеленый р_сток, отр_сль хозяйства

Упражнение 2

Спишите, вставляя пропущенные буквы, графически объясняя выбор орфограмм в корне.

а) Изл_гать содержание, хорошо изл_жить; знать признаки прил_гательного; написать изл_жение; оба сл_гаемых; распол_житься на ночлег; распол_гать свободным временем.

б) Гул нар_стает, р_скошные р_стения, зар_сли камышом, выр_сли подснежники; зеленые водор_сли, Р_стислав; р_стущий ребенок.

в) Предпол_жения не подтвердились; капельки р_сы; тропа зар_стает; р_стительное масло; изменить пол_жение; лепестки р_стений; сл_гать стихи; желуди прор_сли; сберечь р_стения от мороза; просека зар_стает; предл_жить помощь.

Упражнение 3

Распределите слова в два столбика, объяснив графически выбор а – о в корне. а | о

Подр_сли, распол_гаться, прил_жить, выр_стать, распол_жение, Р_стов, обр_сли, сл_жить, возл_гать, пол_гаться, р_сток, выр_щенный, отр_сль, р_сти, нар_щение, прил_гать.

_____________________________________________

Дома

М. Горький. Чтение рассказа М.Горького ,,Старуха Изергиль». Легенда о Данко.

Домашняя работа. Чтение первой части.

Обсуждение легенды. Много ли сейчас подобных Данко людей?

Обсуждение рассказа М. Горького ,,Старуха Изергиль». Проблематика рассказа.

Сочинение на тему: ,,Дети и взрослые»

1 Like all big cities, Paris has a traffic problem: lots of cars, lots of traffic jams and lots of pollution from exhaust fumes, So in 2007, the city began a scheme to improve the situation.b2 Paris is not the first city to have a scheme like this-not even in France,where Lyon started a ‘free’ bicyclescheme many years ago. And not everybody thinks it’s a greatidea. One Parisian said, ‘These bicycles are only for shortjourneys. If people want to travel across the city, they won’tuse a bicycle — they’ll still use their cars.pict listUnder the Velib scheme (‘Velib’ comes from vélo liberté, or ‘bicycle freedom’) people can take a bicycle, use it for as long as they want, and then leave it at the same or another bicycle station. The first half-hour on the bike is free, but if you don’t return it after 30 minutes, you have to pay. But it’s only €1 a day or €29 a year! The bicycles are heavy (25 kg), and they are all grey and have baskets. There are about 20,000 of them in the city, and around 1,450 bicycle stations. So there are a lot more Velib stations than the 298 metro stations!ve3 A city spokesman said, ‘The bicycle scheme won’t solve all our traffic problems, of cours But it might reduce pollution levels in the atmosphere. Traffic, together with factory fumes, is a big problem. Everyone knows about global warming and dramatic Co climate changes- we know this is partly because rainforests are disappearing. But it’s also because there’s so much pollution in the world and we can help improve the situation right here. The bikes might help people to lead a healthier life, too. There aren’t any simple answers to traffic problems and pollution in cities. But unless we do something now, there will be more traffic jams and temperatures will continue to rise, so the problems in our environment will get worse.

Թարգմանություն

Ինչպես բոլոր մեծ քաղաքները, Փարիզն ունի երթևեկության խնդիր. շատ մեքենաներ, շատ խցանումներ և շատ աղտոտվածություն արտանետվող գազերից: Այսպիսով, 2007 թվականին քաղաքը սկսեց իրավիճակը բարելավելու ծրագիր:բ2 Փարիզը առաջին քաղաքը չէ, որն ունի նման սխեման, նույնիսկ Ֆրանսիայում,որտեղ Լիոնը սկսեց «անվճար» հեծանիվսխեման շատ տարիներ առաջ: Եվ ոչ բոլորն են կարծում, որ դա հիանալի էգաղափար. Փարիզցիներից մեկն ասաց. «Այս հեծանիվները միայն կարճ ենճամփորդություններ. Եթե ​​մարդիկ ցանկանում են ճանապարհորդել քաղաքով մեկ, նրանք չեն անիօգտագործել հեծանիվ, նրանք դեռ կօգտագործեն իրենց մեքենաները:նկարների ցուցակVelib սխեմայի համաձայն («Velib» գալիս է vélo liberté, կամ «հեծանիվների ազատություն») մարդիկ կարող են հեծանիվ վերցնել, օգտագործել այն այնքան ժամանակ, որքան ցանկանում են, ապա թողնել այն նույն կամ մեկ այլ հեծանվային կայանում: Հեծանիվով առաջին կես ժամը անվճար է, բայց եթե 30 րոպե հետո չվերադարձնեք, պետք է վճարեք։ Բայց դա օրական ընդամենը 1 եվրո է կամ տարեկան 29 եվրո: Հեծանիվները ծանր են (25 կգ), և դրանք բոլորը մոխրագույն են և ունեն զամբյուղներ։ Քաղաքում կա մոտ 20000, իսկ հեծանվային կայան՝ մոտ 1450։ Այսպիսով, Վելիբ կայանները շատ ավելի շատ են, քան մետրոյի 298 կայարանները:և3 Քաղաքի խոսնակն ասաց. «Հեծանիվների սխեման, իհարկե, չի լուծի մեր բոլոր երթևեկության խնդիրները, բայց դա կարող է նվազեցնել մթնոլորտի աղտոտվածության մակարդակը: Երթևեկությունը գործարանի գոլորշիների հետ միասին մեծ խնդիր է։ Բոլորը գիտեն գլոբալ տաքացման և կլիմայի կտրուկ փոփոխությունների մասին. մենք գիտենք, որ դա մասամբ այն պատճառով է, որ անձրևային անտառները անհետանում են: Բայց դա նաև այն պատճառով է, որ աշխարհում շատ աղտոտվածություն կա, և մենք կարող ենք օգնել բարելավել իրավիճակը հենց այստեղ: Հեծանիվները նույնպես կարող են օգնել մարդկանց ավելի առողջ կյանք վարել: Քաղաքների երթևեկության խնդիրների և աղտոտվածության վերաբերյալ պարզ պատասխաններ չկան: Բայց եթե մենք հիմա ինչ-որ բան չանենք, ավելի շատ խցանումներ կլինեն, և ջերմաստիճանը կշարունակի բարձրանալ, ուստի մեր միջավայրում խնդիրները։